Een van de ziekenhuizen waar onze Qwiek.ups worden gebruikt, is het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) in Utrecht. Hier werd in september 2020 de eerste Qwiek.up in gebruik genomen. Inmiddels is dit aantal flink gegroeid en het WKZ een echte samenwerkingspartner geworden. Zo inspireerde het WKZ ons onder meer tot het maken van een LeJo-module, een module met tovertrucs van Magic Care en de Kijk & Zoek Zomer-module. Alledrie buitengewoon geschikt voor kinderen in het ziekenhuis.
Het WKZ is onderdeel van Universitair Medisch Centrum Utrecht en helemaal gericht op de zorg voor zieke kinderen. Elk jaar worden er zo’n 7.500 patiënten opgenomen. Deze komen veelal uit de omgeving van Utrecht, maar soms ook vanuit heel Nederland. Het WKZ heeft voor sommige specialismen, zoals de behandeling van de spierziekte SMA, namelijk een landelijke functie. Het WKZ werkt nauw samen met het naastgelegen Prinses Máxima Centrum, waar kinderen met kanker worden behandeld.
We spreken met Jitske van der Sluis en Denise van Geffen over hun werk als medisch pedagogisch zorgverlener in het WKZ. Jitske: ‘Onze missie is om de opname voor kinderen en ouders zo prettig mogelijk te laten verlopen. Dat doen we door met ze in gesprek te gaan, ze voor te bereiden op onderzoeken of behandelingen en ze hierbij te begeleiden. Hierin zijn ouders een belangrijke factor. Zij zijn de veilige en vertrouwde persoon in een (mogelijk) onveilige situatie hier in het ziekenhuis. Daarnaast worden er allerlei activiteiten georganiseerd om kinderen ook leuke ervaringen mee te geven.’
Jitske: ‘Ik kom oorspronkelijk uit Friesland, waar ik vrijwilligerswerk heb gedaan bij een verzorgingshuis. In dit verzorgingshuis heb ik gezien welk effect de Qwiek.up had op de zorg voor en het welzijn van de bewoners. Een effect dat ik in de zomer van 2020 ook voorstelbaar achtte voor een hele andere doelgroep, de kinderen in het WKZ. Daarom heb ik mijn ervaringen uit het Friese verzorgingshuis gedeeld met mijn collega-medisch pedagogisch zorgverleners en ervaringen uitgewisseld met het Rijnstate ziekenhuis in Arnhem, waar de Qwiek.up al geruime tijd in gebruik was op de kinderafdeling. In september 2020 hebben we de eerste Qwiek.up aangeschaft.’
Jitske vervolgt: ‘Inmiddels is de Qwiek.up niet meer weg te denken uit het WKZ. We gebruiken hem dagelijks. Bijvoorbeeld wanneer we kinderen willen afleiden van wat er allemaal gebeurt. Daarvoor gebruiken we ook andere hulpmiddelen, zoals de zogenoemde afleidingsbox met daarin zaken als bellenblaas, een toverstaf, een VR-bril en een balansvogel.'
‘We hebben nu 4 apparaten maar dat is eigenlijk te weinig. We lopen er dagelijks tegenaan dat ze allemaal bezet zijn en we dan een kind moeten teleurstellen. Via Vrienden van het WKZ zoeken we sponsors voor extra Qwiek.ups"
'Samen met het kind kijken we naar welke manier van afleiding het beste bij hem of haar past. Afleiden (en dan met welke middelen) of juist niet? Daar maken we samen met het kind en ouders een goed plan voor. Hierbij vormt het kind, zijn leeftijd, karakter en eigenheid het uitgangspunt.’
Denise: ‘Een goede voorbereiding is essentieel, van de kinderen én hun ouders. Zeker bij kinderen die korte tijd bij ons verblijven, is er weinig tijd om ze te leren kennen en een band op te bouwen. Daarom moet je als medisch pedagogisch zorgverlener snel kunnen inspringen op dat wat het beste past bij het betreffende kind. Wil jij/zij juist wel of geen uitgebreide uitleg door de arts, wel of geen muziek ‘op de oren’ om tijdens een behandeling afgeleid te worden. Met behulp van bijvoorbeeld een fotoboek gaan we het gesprek met ze aan. En laten we ze spullen zien/horen/voelen die tijdens de behandeling worden gebruikt, zoals het mondkapje dat voor de narcose wordt gebruikt, of een infuus.’
"Een goede voorbereiding is essentieel. We zetten alles op alles om ervoor te zorgen dat het kind de behandeling zo goed en fijn mogelijk doorstaat, met zo min mogelijk angst of pijn."
Denise vervolgt: ‘Gelukkig is er in het ziekenhuis ook volop gelegenheid voor leuke dingen. Zo is er elke dag bijvoorbeeld een ‘relaxuur van alle zorg’ op de open speelkamer. Hier mogen geen dokters en verpleegkundigen komen en hoeft er even niet te worden gepraat over ziek zijn, maar mogen kinderen ontspannen en spelen.
Jitske en Denise besluiten: ‘Als medisch pedagogisch zorgverlener bij het WKZ hebben wij een machtig mooie baan. Het is druk, soms zelf hectisch omdat niet alles vooraf tot in detail gepland kan worden. Zeker op dagen dat we veel kinderen begeleiden op weg naar de OK; dit zijn er soms wel 4 of 5 op een dag. Hierdoor is geen dag hetzelfde, maar hij brengt wel altijd veel waardevolle contacten met kinderen en hun ouders. Het is fijn om iets voor ze te kunnen betekenen in deze moeilijke periode.’