Anne Smets, radioloog bij Amsterdam UMC, heeft met haar 31 jaar staat van dienst als kinder-radioloog inmiddels haar sporen verdiend. Na een recente verbouwing van de multipurpose röntgenkamer deelt ze haar inzichten over het belang van afleiding van patiënten tijdens röntgenonderzoek.
Anne begint haar verhaal door te vertellen dat ze het een absolute ‘must’ vindt om als radioloog oog te hebben voor de mens achter de patiënt. Zeker bij kinderen heeft ze al vroeg in haar carrière ervaren dat als er geen goede band is met de patiënt en de ouders, je geen fatsoenlijk onderzoek kan doen. In haar woorden: “Dan heb je er niks aan.”
Wat gebeurt er als een kind angstig is? “In het ergste geval gaat het onderzoek niet door of moet je het onderzoek afbreken. In sommige gevallen wordt het een traumatische ervaring.” Naast het verkrijgen van de diagnostische informatie, vindt Anne het belangrijk om ook een prettige ervaring bij het kind achter te laten. “Ik wil het kind geen trauma bezorgen.”
“De kinderen zien direct het grote projectiebeeld op het plafond. Dat maakt al dat ze niet gefocust raken op de grote apparaten.”
Het belang van afleiding tijdens Radiologie
Als radioloog kun je dat voor een deel zelf in de hand hebben. Zo is een goede uitleg over het onderzoek belangrijk zodat ook het kind begrijpt wat er gaat gebeuren en waarom. “De ouders moeten je daarnaast ook vertrouwen. Anders voelt het kind dit feilloos aan.”
Tijdens het onderzoek is het echter vooral zaak om het kind af te leiden. De multi purpose ruimte kan erg beangstigend zijn voor een kind, temeer omdat hij niet speciaal voor kinderen is ingericht en de aanwezige apparatuur overweldigend kan overkomen. Zeker als er ook nog eens handelingen moeten worden uitgevoerd die pijnlijk zijn, zoals het inbrengen van een katheter, kan een radiologisch onderzoek bij een kind veel angst veroorzaken.
Voorheen probeerde Anne dit op te lossen door vooral creatief te zijn. In de ruimte werd muziek opgezet of werden er filmpjes op een smartphone bekeken. Dit leidde kinderen echter onvoldoende af van de beangstigende ruimte en het werken met een smartphone tijdens een onderzoek bleek in de praktijk best lastig.
Dat was dan ook haar motivatie om de Qwiek.up te gebruiken tijdens deze röntgenonderzoeken. “De kinderen zien direct het grote projectiebeeld op het plafond. Dat maakt al dat ze niet gefocust raken op de grote apparaten en op wat er gaat gebeuren. In de sfeer en in de bubbel waarin ze dan zitten, kun je uitleggen wat het onderzoek inhoudt.”
Tijdens het onderzoek zelf wordt de Qwiek.up juist gebruikt voor afleiding. “Laten we samen even kijken naar het aquarium. Kun je het oranje visje vinden?” Niet alleen de kinderen, maar ook hun ouders gaan dan automatisch mee in dit afleidingsproces.
Het voordeel van de projectie op het plafond is dat je eigenlijk met zijn allen, dus patiënt, ouders en radioloog, samen in een bubbel zit. Hierdoor is het gemakkelijk om contact te maken met het kind. Anne somt op: “Zo wordt de ruimte dus meteen aangenaam gemaakt voor een jonge patiënt. En twee, er wordt gezorgd voor afleiding. Voor kinderen is dat de sleutel tot succes.”
Ook tijdens een zogenoemd slikonderzoek bij radiologie wordt gebruik gemaakt van de Qwiek.up. Om dit onderzoek zo goed mogelijk te laten verlopen, met zo min mogelijk straling, moeten kinderen recht voor zich kijken. Doordat de Qwiek.up ook tegen de muur kan projecteren, blijven de kinderen automatisch recht voor zich kijken zonder dat je ze vast hoeft te houden.
Ook de ‘volwassenen’ radiologen zijn erg gecharmeerd van het gebruik bij patiënten die angstig zijn. Daarbij gaat het vooral om de beleving en om een positieve ervaring achter te laten.
Anne benadrukt dat ze de Qwiek.up bij uitstek geen luxe product vindt, maar een noodzakelijk en zeer waardevol hulpmiddel. “Principieel vind ik het belangrijk dat we een fatsoenlijke omkadering hebben bij onze onderzoeken. Toen we Qwiek.up op proef hadden, was het team inclusief het management, er al snel uit dat we deze gingen aanschaffen. Nu we weten waar die het beste staat in de multipurpose ruimte, is het inmiddels een gewoonte geworden om de Qwiek.up standaard aan te zetten.”